“Het Centrum voor Cliëntervaringen (CvC) heeft meerdere onderzoeken gedaan naar de crisiszorg in Amsterdam en de behoefte van gebruikers. Daaruit kwam naar voren dat er behoefte is aan een plek, waar mensen met psychische problemen terecht kunnen op tijden dat instellingen niet open zijn.

Zogenaamde herstelplekken voor mensen die in crisis dreigen te raken. Het moest een liefdevolle omgeving zijn, waar mensen gehoord en gezien worden. Zonder dat er meteen een oplossing voor hun problemen wordt bedacht. 

Inspiratiebron in Londen

Vervolgens zijn we met de collega’s van de Waterheuvel naar het Clubhuis in Londen geweest, onze inspiratiebron voor dit project. Het Clubhuis is een centrum voor de geestelijke gezondheidszorg waar ze dagbesteding en werk aanbieden.

In de avonduren is er de ‘Sanctuary’. Mensen kunnen daar in de avonduren en weekenden terecht als ze in crisis dreigen te raken. Ze komen (nog) niet in aanmerking om opgenomen te worden, maar kunnen ook niet altijd bij familie terecht. 

Kennismaken en behoefte peilen

Nu hebben we dus zo’n zelfde plek in Amsterdam: Het Lichthuis. Veel van onze bezoekers weten ons te vinden via huisartsen, persoonlijk begeleiders en ambulant begeleiders. We werken niet op verwijzing.

Iedereen die denkt het Lichthuis nodig te hebben, mag zich aanmelden voor een kennismakingsgesprek. Zo komen we erachter wie ze zijn en wat ze nodig hebben. En kunnen we bepalen of de wensen aansluiten bij wat wij bieden. 

Niet meteen in de hulpverlenersrol

Die kennismakingsgesprekken doet projectleider Pien Ter Voert. Zij heeft nu met de eerste 70 bezoekers gesprekken gevoerd. Mensen die worstelen met sociale angst en het moeilijk vinden om hulp te vragen. 

We krijgen vaak terug dat het mensen rust geeft om te weten dat deze plek bestaat. Daarbij benadrukken ze dat het zo goed voelt dat onze collega’s niet meteen in de hulpverlenersrol schieten. 

Ontmoeten of juist op jezelf zijn

Fijn is ook dat bezoekers elkaar hier kunnen ontmoeten als ze daarvoor open staan. De een heeft wat meer behoefte aan afzondering, maar de ander vindt het juist heel fijn om te delen met een ander. En om herkenning en erkenning te vinden. 
 

Er zijn voor de ander

Om dit allemaal mogelijk te maken, hebben we een fijn team bestaande uit professionals en ervaringsdeskundigen. Het zijn onder andere geestelijk verzorgers en persoonlijk begeleiders die naast hun werk uren draaien voor Het Lichthuis.

Het belangrijkste criterium is dat medewerkers een basispresentie hebben. Dat ze er helemaal zijn voor de ander. Kunnen luisteren en voelen zonder zichzelf te verliezen of het willen oplossen. 

Werkzame stof

Het Centrum voor Cliëntervaringen deed na het eerste jaar onderzoek naar de werkzame stof van zo’n avond. Want waarom loopt het Lichthuis nou zo goed? Daaruit kwam naar voren dat de aanwezigheid van de medewerker en die basispresentie, waar ik het net over had het belangrijkste is.

Je hoeft niets, maar mag gewoon zijn. Dat is ontzettend fijn. Vooral als je worstelt met angst, schaamte of eenzaamheid. 

Meerdere locaties open

Gelukkig ziet ook wethouder Simone Kukenheim het belang van dit werk voor de stad. Omdat het zo goed loopt is er besloten om meerdere Lichthuizen in Amsterdam te openen.

Naast ons huidige Lichthuis in Centrum-Oost heeft ook Het Lichthuis in Amsterdam West haar deuren geopend. In de komende maanden gaan we ook locaties in Noord en Zuid-Oost openen. 

Van betekenis zijn

De verhalen van bezoekers raken me. Er wordt vaak gesproken over ‘kwetsbare mensen’, maar ik bewonder de moed en de kracht die bezoekers opbrengen in hun dagelijkse gevecht tegen angst en demonen.

En met het bestaan van deze plek overleven ze, kunnen ze door. Ik vind het heel knap dat mensen die heel bang zijn, toch de moed hebben om hiernaartoe te komen. En dankbaar dat we zo van betekenis kunnen zijn.”