26 augustus 2021
Studenten leren van cliënten
Als de hogescholen na de zomer weer gaan beginnen met live lessen, kan het project 'Client in de klas' hopelijk ook weer starten. Tot het begin van de coronapandemie gaf cliënt Ruud van Zuijlen aan het ROC West gastlessen aan tweedejaars studenten Ziekenverzorging en Wijkverpleegkunde. Hoe is het voor een cliënt om wijkverpleging te krijgen? Ruud: “In mijn huis ben ik de baas, de verpleegkundigen moeten zich aanpassen aan de regels die hier gelden.”
Ruud maakte 10 jaar gebruik van wijkverpleging, 4 keer per dag, 16 uur per week. Inmiddels is zijn vrouw Juliette met pensioen, zodat zij hem kan helpen. Tijdens de gastlessen leggen Ruud en collega Marcel Bakker de studenten uit, hoe zij het beleven dat er steeds weer andere wijkverpleegkundigen te pas en te onpas bij hen thuis langskomen. “Er ontstaan mooie gesprekken met de studenten, ze willen van alles weten.”
Hand geven
Bij binnenkomst in het lokaal kunnen de studenten meteen praktijkervaring opdoen. Want hoe ga je ermee om als je iemands hand wil schudden, maar geen hand terugkrijgt? Ruud stelt de studenten meteen gerust, zodat ze niet het gevoel krijgen dat ze iets verkeerds doen.
‘Sorry, ik kan geen hand geven. Dit zijn nou de gevolgen van tetraplegie, verlamming van je ledematen vanaf je nek. Een schouderklopje is wat mij betreft oké als begroeting’.
Zich opstellen als gast
Ruud legt de studenten uit dat het bij iemand thuiskomen een andere benadering vraagt, dan iemand zorg verlenen in een verzorgingshuis: “Ik accepteer niet dat een wijkverpleegkundige de leiding neemt. In mijn huis ben ik de baas. De opstelling van de verpleegkundige zou moeten zijn: ik ben hier te gast en moet me aanpassen aan de regels die in dit huis gelden.
Bijvoorbeeld wel of niet je schoenen uitdoen. Er zijn ook verpleegkundigen die binnenkomen en meteen beginnen met het klaarmaken van de lunch. Zonder te vragen of de korsten eraf moeten en in hoeveel stukjes ik het brood het liefst eet.”
Thuiszorgmedewerker weggestuurd
Ruud stuurde een keer een thuiszorgmedewerker weg, omdat het totaal niet klikte. Hij legt uit waarom: “Gekatheteriseerd worden is een intieme handeling. De verpleegkundige moet er rekening mee houden dat ik me ook even moet aanpassen. Je moet wachten tot de blaas vanzelf leegloopt.
Je kunt dat niet afdwingen wat snelheid betreft. Het is niet even ‘broek opendoen en opschieten alsjeblieft’. Ik kreeg hier woorden over, en zei dat het beter was als ze niet meer kwam. Dit maakte wel indruk op de studenten.”
Zelfstandig wonen
“Jonge mensen kunnen zich niet voorstellen hoe het is om niets te kunnen” zegt Ruud. “Ze kunnen zich ook nauwelijks voorstellen dat mensen die vanaf hun nek verlamd zijn, zelfstandig in een appartement kunnen wonen. Hoe doe je dat als je alleen thuis bent, vragen ze dan. Ze hadden er een zekere bewondering voor dat ik me niet laat wegstoppen in een woonzorgcentrum.”
Meer informatie
Geïnteresseerd in 'Cliënt voor de klas'? Stuurt u dan een mail aan onze beleidsmedewerker Zorg Herman Klein Tiessink.
Reactie van Herman op artikel: "Het artikel geeft echt goed weer waar de inzet van ervaringsdeskundigen om draait: de leefwereld van de cliënt in het onderwijs brengen. Een geweldige ervaring en leerschool voor studenten en ook docenten.
De ontwikkelingen en het effect van onze inzet tot nu toe, laten zien dat er echt stappen worden gezet in het zorgonderwijs om de menselijke maat weer terug te brengen. Een basishouding waar we voor gaan."