27 maart 2023
Slechts 27% van de bijna 1300 haltes openbaar vervoer toegankelijk
Eerder deze maand heeft wethouder Verkeer Melanie van der Horst de raadsinformatiebrief 'Plan van Aanpak toegankelijke OV-haltes' naar de gemeenteraad gestuurd. Daaruit blijkt dat 27% van de bijna 1300 haltes van het openbaar vervoer in Amsterdam op dit moment voor iedereen toegankelijk is. Er is dus ontstellend veel werk te doen, voordat mensen met een mobiliteitsbeperking gewoon met de tram en de bus mee kunnen.
We waarderen het dat de wethouder eerlijk is over wat er moet gebeuren om de haltes toegankelijk te maken. En we zijn blij dat het college van B&W samen met de Vervoerregio Amsterdam hierin wil investeren. Wat ons betreft heeft het prioriteit en moet de gemeente tijd en geld vrijmaken om het plan snel uit te voeren.
Haltes
In het plan van aanpak zijn de haltes verdeeld in 4 categorieën; van haltes die eenvoudig aan te passen zijn tot haltes waarbij dit heel moeilijk is. Vooral de breedte van tramhaltes is bepalend.
- Categorie 1: haltes die al breed en hoog genoeg, maar nog niet volledig toegankelijk, bijvoorbeeld door obstakels of ontbrekende geleidelijnen. We vinden dat die zo snél mogelijk toegankelijk gemaakt moeten worden. Bij overstaphaltes moet dan ook de looproute toegankelijk worden gemaakt.
- Categorie 2: haltes die breed genoeg zijn, maar nog niet zijn opgehoogd. We vinden dat die ook snel toegankelijk gemaakt moeten worden.
- Categorie 3 (bushaltes) en 4 (tramhaltes) die te smal zijn om zomaar toegankelijk te maken. Verbreden gaat hier ten koste gaat van andere openbare ruimte. Wat ons betreft moet vroegtijdig toegankelijk maken prioriteit krijgen (bóven het wachten op herprofileringen), of de herprofilering eerder plaatsvinden.
De brief suggereert dat de meerwaarde voor reizigers steeds kleiner wordt, omdat het duur en ingewikkeld is. Dat geldt wellicht voor mensen zonder beperking, maar gelijke behandeling is gelijke behandeling. Kosten mogen géén excuus zijn om die haltes dan maar niet of véél later toegankelijk te maken.
Materieel
De nieuwe 15G-tram - die sinds 2021 rijdt - heeft de toegankelijkheid van haltes extra ingewikkeld gemaakt. Voor deze trams moeten de haltes breder worden dan voor de oude Combinotram. De problemen met de automatische planken en het verschil in vloerhoogte tussen de trams is ook nog niet opgelost. Ook voor toekomstige investeringen lijkt een plank (technisch kwetsbaar of afhankelijkheid van trampersoneel) nodig.
Zorgen
Over een aantal punten maken we ons zorgen:
- Loopafstanden en overstappen neemt de gemeente niet mee bij het bepalen van de toegankelijkheid van haltes.
- Het voornemen om haltes te schrappen.
- Door het opheffen van lijnen zouden reizigers vaker moeten overstappen.
- Bezuinigingen op Aanvullend Openbaar Vervoer kunnen alleen doorgaan als het reguliere Openbaar Vervoer een goed toegankelijk alternatief is. Dat is voorlopig nog niet het geval.
De wetgeving
De Wet Gelijke Behandeling Chronisch Zieken en Gehandicapten én het Besluit Toegankelijk Openbaar Vervoer zouden niet vrijblijvend moeten zijn. Helaas zijn in het verleden doelstellingen niet gehaald en is de ambitie nooit hoger dan 50% van de haltes geweest.
Het is natuurlijk mooi dat het landelijk Bestuursakkoord Toegankelijkheid Openbaar Vervoer er ligt, maar zonder verplichtingen én de financiële middelen vanuit het Rijk, zijn die afspraken niet veel waard en is het openbaar vervoer naar verwachting in 2032 nog steeds niet toegankelijk.
In de kranten
Afgelopen week hebben verschillende kranten aandacht besteed aan de plannen van de gemeente.
- Slechts een kwart van alle ov-haltes in de stad is toegankelijk voor mensen met een beperking (Parool.nl, 20 maart 2023)
- Haltes tram en bus aangepakt (De Telegraaf 21 maart 2023)
- En de stad is al best onbereikbaar (Het Parool, 25 maart 2023, inclusief een reactie van ons)