27 september 2018
Onderzoek: hulp vragen aan eigen netwerk werkt vaak niet
Hulpbehoevende mensen aansporen om hulp te vragen aan hun eigen netwerk, levert weinig op. Dat concluderen onderzoekers in een studie die donderdag 13 september verscheen. Het NOS-journaal interviewde Eric Groot Kormelink erover. Eric is een actieve vrijwilliger bij ons. Onze beleidsmedewerker Wmo Fatima Ouariachi reageert: “Voor ons zijn de conclusies uit het onderzoek geen verrassing. Het bevestigt de signalen die wij al langer krijgen uit onze achterban.”
Het eerste grote onderzoek naar de gevolgen van de decentralisatie van de zorg in 2015 werd uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit voor Humanistiek. Jan Willem Duyvendak was één van de onderzoekers destijds. Ook hij komt aan het woord in de NOS-uitzending: “Als je terugkijkt, is het beleid enigszins naïef geweest. Alsof het sociale netwerk nog niets deed. Maar dat is niet waar. En alsof je netwerk altijd in de buurt woont. Terwijl kinderen tegenwoordig vaak verder van hun ouders afwonen dan vroeger.”
Familie aan de andere kant van Nederland
De professionele zorg van Eric Groot Kormelink werd voor de helft vervangen door mantelzorg. Hij zegt in het NOS-journaal: “Mijn familie woont aan de andere kant van het land. En mijn vrienden zijn vrienden, niet mensen die ik inhuur. Het moet niet zo zijn ‘Ik ga naar Eric toe, dus ik moet wat doen’.” Eric tekende bezwaar aan tegen de halvering van zijn zorg, en krijgt nu weer net zoveel professionele hulp als voorheen.
Streven naar zelfredzaamheid schadelijk
Het streven van hulpverleners om de burger ‘zelfredzamer’ te maken, is volgens de onderzoekers zelfs schadelijk: kwetsbare burgers hebben vaak geen netwerk waarop ze een beroep kunnen doen en schamen zich als hulpverleners ernaar vragen. Fatima Ouariachi: “Wij zien inderdaad dat mensen in een afhankelijke positie worden gedwongen ten opzichte van vrienden en bekenden, terwijl ze juist graag een gelijkwaardige relatie met hen willen aangaan.
Mensen met een beperking zijn nou eenmaal niet helemaal zelfredzaam, daarom vragen ze juist hulp. We hopen dat dit onderzoek een deur opent naar een discussie over zelfredzaamheid. Het beleid moet realistischer worden, en niet -vanuit een financieel oogpunt- uitgaan van verkeerde veronderstellingen over het inzetten van een netwerk.”
U kunt het NOS-bericht terugkijken. Het begint vanaf minuut 7.
Het onderzoeksrapport ‘De verhuizing van de verzorgingsstaat, hoe de overheid nabij komt’ is hier te bestellen en kost
€ 22,50 (exclusief verzendkosten).
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Fatima Ouariachi
(beleidsmedewerker Wet maatschappelijke ondersteuning) op 06 13 76 41 40 of via
f.ouariachi@clientenbelangamsterdam.nl
Een van de onderzoeksresultaten
In 64 keukentafelgesprekken met hulpbehoevende mensen brachten wijkteammedewerkers het sociale netwerk van mensen ter sprake. Kon de dochter helpen bij het aantrekken van steunkousen? Konden de buren bijspringen? In slechts drie gevallen leverde dat meer hulp van het netwerk op. Vrijwel altijd was het netwerk óf al overbelast door mantelzorg of eigen problemen. Of niet-bestaand, of was er sprake van slecht contact en ruzie.